Chęciny
Serwis informacyjnyZabytki Chęcin
Kościół parafialny wzniesiony był jako gotycki w pierwszej połowie XIV wieku. Został on przebudowany w początkach XVII stulecia na kościół halowy ze sklepieniami o charakterze późnogotyckim. W latach 1830 – 1840 obniżono dach oraz wybudowano nową wieżę.Za czasów starosty Stanisława Szafrańca kościół został przejęty przez kalwinów i użytkowany przez nich do roku 1603. Wystrój wnętrza miał miejsce od XV do XVIII wieku. Dotyczył między innymi barokowych ołtarzy. Przy prozbiterium mieści się późnorenesansowa kaplica grobowa Fodygów, wzniesiona przez pochodzącego z Włoch budowniczego i kamieniarza chęcińskiego Kaspra Fodygę Na uwagę zasługuje wnętrze kaplicy nakrytej kopułę z latarnią i napisem o zbudowaniu obiektu w 1614 roku, pięknym ołtarzem z marmuru i wapienia oraz epitafium Fodygów. Nieopodal kościoła mieścił się parterowy budynek szkoły parafialnej założonej na mocy przywileju króla Stefana Batorego z 1583 roku, pochodzący prawdowdopodobnie z XVII wieku i użytkowany później jako szpital i przytułek dla ubogich.
Kościół i klasztor franciszkański otoczony wysokim murem stanowił fundację Kazimierza Wielkiego z 1368 roku. Najstarszą częścią zespołu jest gotycki kościół kamienny wzniesiony w drugiej połowie XV wieku i odbudowany po pożarze w 1465 roku z resztkami polichromii ściennej i ostrołukowym portalem. Na zachowanym fragmencie widnieje podpis twórcy malowidła brata Michała Anioła z Nowego Sącza. Po czasowym użytkowaniu przez kalwinów, dzięki staraniom Stanisława Branickiego kościół i klasztor uległy przebudowie. Wzniesiono też budynki gospodarcze wraz z bramą wjazdowa, wyposażoną w strzelnice kluczowe. Przy bramie stały murowane stajnie, wozownia, i szpital oraz browar. W początkach XVII wieku powstała późnorenesansowa kaplica Branickich z ozdobną kamienną latarnią, stiukową dekoracją wnętrza kopuły i kartuszami herbowymi. Po zniszczeniach w czasie potopu szwedzkiego kościół i klasztor odbudowano w 1685 roku. W 1817 roku klasztor skasowano. W czasach Królestwa Kongresowego założono w opuszczonym klasztorze Zakład Obróbki Marmurów. Po powstaniu listopadowym - więzienie. Było ono czynne do roku 1928.Później mieściły się tu sąd grodzki, szkoła powszechna, Zakłady Mięsne, spółdzielnia pracy „Twórczość” oraz łaźnia. Kolejno uruchomiono po gruntownej konserwacji i adaptacji Dom Turysty. Obecnie obiekt zajmują franciszkanie.